Portret Aleksandry Totwenowej

pastel, karton; 68,5 x 50 cm w świetle oprawy;
sygn. i opisany p.d.: (T.C + Co + Eu) / 1930 II / Witkacy

Firma portretowa Witkacego powstała w 1925 roku w Zakopanem ze ściśle określonym regulaminem oraz wyznaczonymi typami portretowymi. Oferowany pastel należy do grupy wizeruków „C” wykonany również przy użyciu Co i Eu (kokainy i eukodalu). Typ ten był szczególnie ceniony przez autora ze względu na najbliższe konotacje z teorią Czystej Formy, o której informowano również w regulaminie firmy. Portrety te najczęściej nie były na sprzedaż, powstawały w gronie zaprzyjaźnionych osób, często pod kontrolą lekarza Teodora Białynickiego-Biruli. Użycie dodatkowych środków pobudzających wyobraźnię, było swoistym eksperymentem, być może również próbą stworzenia nowej kreacji osoby portretowanej czy też jej osobowości w umyśle twórcy. Podobnie działał Witkacy
przy seansach fotograficznych.
Oferowany portret Witkacego jest wymieniony w katalogu opracowanym przez Irenę Jakimowicz, przy współpracy Anny Żakiewicz. Aleksandra Totwenowa, okulistka z Zakopanego, wraz z mężem Stefanem należała do kręgu znajomych Witkacego.
Lit.: Stanisław Ignacy Witkiewicz 1885-1939. Katalog dzieł malarskich, oprac. I. Jakimowicz przy współpracy A. Żakiewicz, Muzeum Narodowe, Warszawa 1990, s. 108, poz. 1145.