Portret Antoniego Serafińskiego

olej, karton naklejony na tekturę, 46,5 x 38,5 cm; z prawej u dołu monogram artysty: JM/rp 1872 na odwrocie nalepka wystawowa z TPSP w Krakowie z 1950 (nr 10) oraz nalepka z nr. 6 odręcznie zmieniona na nr 1 Obraz wystawiany: 1883 Kraków; Wystawa jubileuszowa Jana Matejki 1913 Bochnia; Katalog wystawy ze zbiorów rodziny, Bochnia 1913, s.5, poz. 26 1950 Kraków, Towarzystwo Przyjacił Sztuk Pięknych; T. Grott, Jan Matejko i jego szkoła.Katalog wystawy, Kraków 1950, s.10, poz. 10 - tu podana data powstania obrazu 1873 1983 Bochnia; M. Serafińska-Domańska, W kręgu przyjacił. Wystawa w dziewięćdziesiątą rocznicę śmierci Jana Matejki, Muzeum im. S. Fischera, Bochnia 1983, poz. 7 Obraz publikowany: M. Gorzkowski, O artystycznych czynnościach Jana Matejki…, Kraków 1881, s.60 S. Tarnowski, Matejko, Kraków 1897, s.508 S. Serafińska, Jan Matejko. Wspomnienie rodzinne, Kraków 1955 (we wspomnieniach siostrzenicy żony Jana Matejki obraz pojawia się kilkakrotnie jako Głowa Antoniego Serafińskiego; podano dwie daty powstania obrazu - 1872 (s.629) i 1871 (s.658) M. Gorzkowski, Jan Matejko (…), Kraków 1993, s.261 (wymienione zostały obrazywystawione na Wawelu w 1883 r.; Gorzkowski - sekretarz artysty - wymienia oferowany obraz z datą powstania - 1871) Matejko. Obrazy olejne, katalog pod red. K. Sroczyńskiej, Warszawa 1993, s.113, poz. 132 (tu reprodukcja obrazu, jego pełna bibliografia, czas powstania określono jako 1871, nie wspomniano o monogramie JM, a jako podłoże obrazu podano płótno) Matejko malował Antoniego Serafińskiego kilkakrotnie - jego podobizna jako królewicza Władysława widnieje w Kazaniu Skargi, jako paź przedstawiony został w Unii Lubelskiej. Z 1870 roku pochodzi popiersie młodzieńca znajdujące się obecnie w Muzeum Narodowym w Poznaniu. Oferowany obraz ukazuje Serafińskiego jako nieco już starszego. To znakomity portret, o niebywałej ekspresji psychologicznej. Pierwotnie rozmiary obrazu były nieco mniejsze, z czasem, jak się wydaje, artysta powiększył je o obiegający wizerunek wąski pas, na którym znalazł się monogram Matejki i data powstania pracy. Antoni Serafiński, zwany w rodzinie Tosiem (1853-1905), syn Leonarda i Joanny z Giebułtowskich (siostry żony artysty), prawnik, mieszkał początkowo w Wiśniczu, a podczas studiów w Krakowie u wujostwa Matejków, potem natomiast w Bochni, gdzie był burmistrzem.