Kompozycja formistyczna, ok. 1920

olej, płótno; 90 x 60 cm;
sygn. p. g.: andP

Artysta początkowo inspirował się sztuką Młodej Polski, jego prace były bliskie tematyce obrazów Jacka Malczewskiego oraz Vlastimila Hofmana. Następnie w latach 1911-1913 współorganizował wystawy Niezależnych wzorowane na paryskim Salon des
Indépendants. W 1917 wraz ze swoim bratem Zbigniewem Pronaszko i z Tytusem Czyżewskim założyli grupę Ekspresjoniści Polscy. Odrzucili oni naturalizm, skupili się na ekspresji, wyraźnej kompozycji oraz zagadnieniu czystej formy. W 1919 roku grupa ta
przyjęła nazwę Formiści. Pragnęli opracować nowoczesny styl narodowy, aby stał się nową formą polskiej sztuki . Zaczęli eksperymentować z dokonaniami zachodniej awangardy, łącząc je z rodzimą tradycją.
Twórczość malarza powoli ewoluowała. Prace o tematyce martwych natur charakteryzowały się zawężoną gamą barwną oraz zwartą strukturą. Inspiracją do zrealizowanych prac artysty z tego okresu były kompozycje Jeana Metzingera i Alberta Gleizesa.
Proponowana Państwu praca wpisuje się w najlepszy okres twórczości Andrzeja Pronaszki. Przedstawienie formy, jako nadrzędnego komponentu obrazu ma pełną realizację w opisywanej pracy. Założenia formizmu są odzwierciedlone w uproszczonej, zgeometryzowanej formie, zdeformowaniu przestrzeni i mocnym konturze. Jednorodna płaszczyzna wyróżniająca się ciepłą tonacją brązów zakomponowanych z zielenią i bielą, charakteryzuje się ostrymi jak i giętkimi liniami, co przywołuje na myśl elementy secesyjnej jak i kubistycznej estetyki. Zgeometryzowanie całej kompozycji ukazuje sposób myślenia artysty, który
czerpał z osiągnięć awangardy zachodniej, aby w połączeniu z rodzimą sztuką wypracować nowy kierunek dla polskiej sztuki.