Pejzaż w lesie z rzeką

olej, płótno dublowane; 50,5 x 78,5 cm;
na odwrocie zniszczona naklejka: No 86, Gallerie de S.A.R. la duchesse de Berry / David Teniers le J.;
etykietka na ramie: Manfrin.
Atrybucja obrazu potwierdzona w opinii dr. Didier Bodarta (archeologa, historyka sztuki, Rzym) z 1995 r. [Do obrazu dołączone tłumaczenie opinii na jęz. polski].

Proweniencja:
- przed 1886 rokiem znajdował się w kolekcji księżnej de Berry w Pałacu Manfrin (por. informacje na odwrocie obrazu),
- następnie trafił do prywatnej kolekcji w Polsce,
- po 1945 roku przejęty przez Muzeum Sztuki w Łodzi - Galeria Malarstwa Obcego,
- po 1989 roku zwrócony właścicielom.

Według Didier Bodart (autora ekspertyzy) obraz jest autentyczną pracą Davida Teniersa II Młodszego.
„Podobny przykład stanowi „Pejzaż rzeczny z pasterzami” (Londyn, Wellington Museum, Apsley House), dzieło praktycznie tego samego formatu, z tymi samymi elementami charakterystycznymi, w relacji między planami i między postaciami a pejzażem, o tej samej poetyckiej wrażliwości na przyrodę.
Wspomniany obraz pochodzi z hiszpańskich kolekcji królewskich. Został wywieziony jako łup wojenny po bitwie pod Vittoria w 1813. Warto podkreślić, że oba pejzaże wywodzą się z kolekcji z krajów południowych. W istocie, zainteresowanie malarstwem flamandzkim z XVII w. i reakcja na nie miały tę samą siłę we Włoszech co w Hiszpanii. Efekt „ciemnego światła”, szczególnie dobrze oddany w obu dziełach, srebrzyste pnie drzew, ustawienie planów uwodziły odbiorców, przyzwyczajonych bardziej do sposobu przedstawiania przyrody przez Tycjana i jego szkołę z jednej, Poussina i Claude'a Lorraina
z drugiej strony.
Takie spojrzenie na przyrodę nie jest odosobnionym przypadkiem w twórczości Teniersa: przykładem na to są obrazy „pasterskie", takie jak „Pasterz śniący” i „Pasterz zadowolony” (Wanas, Szwecja, kolekcja hrabiego Carla-Alexandra Wachtmeistera) czy „Pasterz grający na flecie” (Dania, kolekcja
prywatna)”.
[fragmenty opinii dr. Didiera Bodarta].