Oczekiwanie, 1967

olej, płótno; 150 x 89,5 cm
sygn. i dat. l. d.: J. Tchórzewski 67
na odwrocie napis autorski: J.Tchórzewski 67/ „OCZEKIWANIE” oraz nalepka wystawiennicza: Muzeum Sztuki w Łodzi z informacjami o pracy, tytułem w języku angielskim: Expectation, rokiem: 1967, techniką oraz wzmiankowanie o wcześniejszej wystawie: 6 polish paiters Royal College of Art., London

Porównując do czasów stalinowskich, lata 1958-1968 w powojennej Polsce były okresem stosukowo sprzyjającym dla twórców. Jak pisze Anda Rottenberg, ta dekada została określona jako sweet sixties, gdyż mimo panującej cenzury, skutki kontroli władz nie były aż tak dojmujące. W mniejszym stopniu dotykały sztuki wizualnej niż np.: literatury. W 1961 r. została zorganizowana wystawa polskiej sztuki powojennej w MoMA w Nowym Jorku pt.: Fifteen Polish Painters. Peter Selz, który brał udział w organizacji wystawy, odwiedził Polskę w 1959 i 60 roku, odkrywając polskie współczesne malarstwo jako syntezę wpływów surrealizmu i taszyzmu, nacechowaną doświadczeniami II Wojny Światowej. (Większość z malarzy, których prace zostały zaprezentowane w MoMA było w wieku 30 – 40 lat.) Dostrzegł również, że polski rząd prezentuje rodzime malarstwo na arenie międzynarodowej m.in. podczas Biennale w San Paulo, Wenecji, Paryżu. We wspomnianej nowojorskiej wystawie brały udział dwa gwasze Jerzego Tchórzewskiego. Tło historyczno-polityczne jest o tyle ważne w przypadku prezentowanej pracy, że wystawa na której był eksponowany oferowany obraz Oczekiwanie, zdaje się być pokłosiem prezentacji piętnastu malarzy w Nowym Jorku. Od tego czasu wystawy polskiego malarstwa współczesnego za granicą stały się wydarzeniami artystycznymi często opatrywanymi podobnym tytułem. Prezentowane dzieło Jerzego Tchórzewskiego brało udział w londyńskiej wystawie Six Painters from Poland w 1968 r., do której to ekspozycji został wydany katalog opatrzony wprowadzeniem wybitnej postaci polskiej krytyki artystycznej, wieloletniego dyrektora Muzeum Sztuki w Łodzi, propagatora polskiej sztuki za granicą, Ryszarda Stanisławskiego. Istotnymi wydają się również spostrzeżenia Selza co do artystycznej formy wyrazu, doskonale oddane w płótnie Oczekiwanie - surrealistyczna, antropomorficzna postać, wyłaniająca się z ekspresyjnej faktury starannie zakomponowanego dzieła. Obraz w pierwszym odbiorze abstrakcyjny, przekształca się w trudną do odczytania, pełną napięcia narrację o oczekiwaniu, dającą odbiorcy pole do popisu własną kreatywnością, skojarzeniami i wiedzą. Wiedzą o czasach w których powstał, o tle społeczno-historyczno-politycznym, o życiorysie artysty o własnych emocjach, wrażliwości i czujności.