Św. Anna Samotrzeć

drewno dębowe bejcowane, wys. 84 cm.
Niemcy?, Austria?, Śląsk?, 1. ćw. XVI w.

Gotycko-renesansowa rzeźba w typie kompozycyjnym określanym tradycyjnie jako św. Anna Samotrzeć (Samotrzecia), złożona jest z siedzącej na ławie tronowej świętej i przytrzymywanych przez nią oburącz postaci Marii po lewej i siedzącego nagiego
Dzieciątka po prawej stronie. Święta Anna odziana jest w strój XVI-wiecznej matrony: długą plisowaną suknię o wysokim stanie, obszerny płaszcz i okazały, wielki czepiec na głowie, Maria - ukazana jako dziewczynka - nosi podobną suknię o kolistym
dekolcie i otwartą koronę na głowie okolonej długimi, rozpuszczonymi włosami. Grupa - opracowana rzeźbiarsko także od strony odwrocia - przeznaczona była do oglądania i adoracji z wszystkich stron, nie była zatem rzeźbiarskim wypełnieniem kwatery
ołtarza szafiastego, a wolnostojącym obiektem kultu, być może w charakterze ołtarzyka domowego. Dzieło reprezentuje rozpowszechniony w Europie Środkowej w XV i XVI w. wariant przedstawienia Św. Anny Samotrzeć, w którym Dzieciątko i Maria, siedzący po bokach, traktowani są symetrycznie, niemal równorzędnie. Typ ten pojawiał się zarówno w Niemczech, Austrii, jak również na Śląsku, szczególnie często w 1. ćwierci XVI wieku. Na takie datowanie i środowisko powstania - poza samą
kompozycją - wskazują także cechy kształtowania formy, zwłaszcza drapowanie szat fałdami łamiącymi się, a zarazem fragmentarycznie zaokrąglanymi, czy też głębokie plisowanie równoległych fałdów sukni i płaszcza (tzw. Paralel Faltenstill). Klasa artystyczna rzeźby, o nader indywidualnym stylu, jest wysoka - uderza zwłaszcza precyzyjne opracowanie partii szat.