Kabinet manierystyczny

konstrukcja - sosna, świerk, fornir - heban, grusza barwiona na heban, inkrustacje - kość, okucia - mosiądz; 137 x 86 x 33 cm;
Kabinet - Włochy, 2 ćw. XVII w.; podstawa - Europa zachodnia, 2 poł. XIX w.
W formie prostopadłościennej skrzyni z dziewięcioma szufladkami ułożonymi wokół drzwiczek flankowanych kolumnami i zwieńczonych tympanonem, wsparty na stołowej podstawie z trzema szufladami na spiralnych podporach, fornirowany hebanem i barwiony na czarno, inkrustowany kościaną żyłką oraz wicią z wplecionymi w nią fantastycznymi zwierzętami z grawerowanej kości, a na drzwiczkach mężczyzną stojącym na konsoli, okrytym lwią skórą. Wnętrze szafki wyklejone czerwonym aksamitem z haftowanym srebrną nicią czteropolowym herbem przedstawiającym po prawej konia nad parą pszczół i czterema beczkami, a po lewej wstęgę podwieszoną w formie odwróconego V nad płomieniami.
Na górnej płycie kabinetu, na jego bokach oraz na bokach i licach szuflad podstawy inkrustowana żyłka tworzy geometryczne pola. Kolumny drzwiczek z toczonymi kości bazami i kapitelami, ozdobione paskami żyłki, osadzone na gzymsie, a pod nim wsparte kościanymi konsolkami z grawerowanymi maskami. Mężczyzna, prawdopodobnie Herkules, ujęty w tanecznej pozie, w rękach trzyma różnego rodzaju broń, maczugę, sztylety, miecz. W wieńczącymi dekorację drzwiczek tympanonie, oraz narożach nad nim pola kościane z grawerowanymi kwiatkami.
Uchwyty szufladek kabinetu w formie owalnej obręczy z dwóch ryb-delfinów, których ogony podtrzymuje w pysk lwa, będący szyldem. Na górnych narożach kabinetu ażurowe ochraniające je kątowniki. Uchwyty na bokach kabinetu duże, w formie podkowy z wici na parach szyldów w formie lwich masek. Uchwyty szuflad podstawy podobne do szufladek kabinetu, prostsze, zamontowane na gwieździstych szyldach. Zamki szuflad w podstawie mosiężne, wpuszczane, jednoryglowe.
Kabinet wykonano we Włoszech w 2 ćwierci XVII wieku, zapewne front zakrywała uchylna klapa, o czym świadczą przycięte boki wraz z fragmentem dekoracji. Na licach szuflad delikatna i pięknie skomponowana dekoracja z wici przypominającej kałamarnice, płynnie przechodzącej w tułowia smoków i wielkich uskrzydlonych ptaków uzupełniona została wysublimowanymi okuciami.
Na terenie Europy zachodniej w okresie powstania kabinetu wykonywano licznie podobne meble, z których włoskie modele wyposażano w szafkę - tabernakulum. Podstawa została dokomponowana zapewne w 2 połowie XIX wieku na wzór oryginalnych podstaw manierystycznych. Taka praktyka była rozpowszechniona by odtworzyć historyczną atmosferę i pierwotny sposób prezentacji kabinetu.
Kabinety służyły do przechowywania biżuterii, korespondencji, dokumentów, ale taż w podróży wykorzystywano je do pisania, dzięki odkładanym klapom, które jednocześnie zabezpieczały wnętrze kabinetu.
Konstrukcja kabinetu po naprawie, m.in. wymienione laubodnie między szufladami, uzupełniona dekoracja drzwiczek. Wtórnie wyklejone wnętrze szafki. Stan bardzo dobry.