2 + Lampa -1, 1989

olej, płótno; 130,5 x 90 cm;
sygn. l. d.: E. Markowski
na odwrocie napisy autorskie: 1989/ 2 + Lampa -1/ 90 x 130 (...)

Pochodzący z 1989 roku obraz Eugeniusza Markowskiego wydaje się dziełem ukazującym kondycję moralną i emocjonalną człowieka, drzemiących w nim pierwotnych instynktów, potrzeb. Zastosowana przez artystę ekspresyjna forma wypowiedzi została podkreślona kontra stującymi ze sobą barwami czerwieni, zieleni i granatu, jak również swobodnym sposobem kładzenia farby na pozornie uspokojonym białym podobraziu, w którym to można dostrzec bogatą fakturę. Obraz przedstawia dwie groteskowe, zdeformowane postacie zwisające z drążka, których czerwono-zielone ciała, jak i ich pewnego rodzaju geometryzacja, czynią całą kompozycję niepokojącą. Prezentowana praca jest kontynuacją twórczości Eugeniusza Markowskiego zapoczątkowaną w latach 70. XX w., kiedy to twórca zaczął odchodzić od stonowanych, monochromatycznych kompozycji, włączając do swojego języka artystycznego kontrastowy kolor. Przez stosowane środki formalne, prace artysty często są wiązane ze środowiskiem niemieckich twórców nowych dzikich, czy nurtem nowej figuracji. Wyjątkowo trafnym ko mentarzem, w pełni odzwierciedlającym intencje w kreowanych przedstawieniach, jest wypowiedź samego Eugeniusza Markowskiego: "Mnie osobiście interesuje przede wszystkim groteskowy i wyraźny kontrast istniejący dziś między coraz zawrotniej rosnącym rozwojem technologicznym a niezmiennością prymitywnych i elementarnych ludzkich pasji i instynktów". Dodatkowe komentarze artysty można znaleźć na marginesach obrazu, jak na przykład cytat zaczerpnięty z autora komedii, Moliera: „ze wszystkich rzeczy wiecznych - miłość (l’amore) jest tą, która trwa najkrócej”, czy łacińską sentencję Wergiliusza zawartą w Georgikach, przypominającą o upływie czasu, którego nie da się cofnąć: „lecz tymczasem czas mija, mija bezpowrotnie.”