olej, płótno; 107,5 x 150 cm;
sygn. i dat. p. d.: WTetmayer MCMVII.
Do obrazu dołączona jest opinia pani Ireny Bal.
Proweniencja:
- pracownia artysty,
- Kolekcja Władysława Trepka,
- Kolekcja Władysława Wścieklicy,
- Kolekcja spadkobierców rodziny Wściekliców.
Wystawiany, wzmiankowany, reprodukowany:
- Edmund Żegota Cięglewicz, „Z pracowni Włod. Termajera”, w: „Świat”, 1908, nr 2, s. 4-6 (jako: „Święto Matki Boskiej Zielnej”),
- Katalog wystawy „ZERO”, Kraków, październik 1908, s. 6 (utożsamiany z pozycją 44, ujęty jako „Matka Boska Zielna”),
- Lwowskie Towarzystwo Sztuk Pięknych, 1908 - utożsamiany z dziełem „Święcenie ziela”, (lit. Józef Dużyk, „Sława Panie Włodzimierzu, Opowieść o
Włodzimierzu Tetmajerze”, wyd. II poszerzone, Kraków 1998 , s. 151),
- V Wystawa Doroczna, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa, grudzień - styczeń 1908-1909, poz. 210 jako „Matka Boska Zielna”, repr.;
- Sprawozdanie Komitetu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Królestwie Polskim za 1908, s. 18 (jako „Matka Boska Zielna”) oraz s. 28 - „Wykaz
dzieł Sztuki Nabytych z Wystawy Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych przez osoby prywatne”,
- „Tygodnik Ilustrowany”, 1911 półr. II. s. 687 repr. - jako „Święcenie ziół”,
- Tadeusz Ewaryst Jaroszyński [tekst], Jan Krywult [wybór dzieł], „Album malarstwa polskiego”, Warszawa, M. Arct [1913], s. 151-155, repr. - jako „Matka
Boska Zielna”.
- „Katalog obrazów i rzeźb stanowiących własność mieszkańców Łodzi”, Łódź [Pałac Heinzla], czerwiec 1916 - jako „Święcenie ziół”;
- Ludwik Grajewski, „Bibliografia ilustracji w czasopismach polskich XIX i pocz. XX w. (do 1918 r.)”, Warszawa 1972, s. 290 - jako „Święcenie ziół”,
- Beata Pranke, „Nurt chłopomanii w twórczości Stanisława Radziejowskiego, Ludwika Stasiaka, Włodzimierza Tetmajera, Wincentego Wodzinowskiego i Kacpra
Żelechowskiego”, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2003, jako Matka Boska Zielna (TZSP) i Święcenie ziela (TPSP Lwów), repr.,
- Dariusz Kacprzak, „Kolekcje ziemi obiecanej, zbiory artystyczne łódzkiej burżuazji ielkoprzemysłowej w latach 1880-1939”, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, Warszawa 2015, s. 520, poz. 1778 - jako „Matka Boska Zielna”, „Święcone. Święcenie ziela” (błędne datowanie obrazu).
„Malarska twórczość Włodzimierza Tetmajera obejmuje obrazy sztalugowe, liczne ilustracje i malarstwo monumentalne dla kościołów podkrakowskich.
Jego obrazy sztalugowe to przede wszystkim osobista ilustracja życia wsi polskiej czyli Bronowic Małych, gdzie mieszkał, które znał najlepiej i skąd czerpał motywy do swoich obrazów. Czerpał nie tylko motywy, bo w jego obrazach rozpoznajemy rysy twarzy najbliższych mu osób.
W przypadku „Matki Boskiej Zielnej” ksiądz to katecheta z Czernichowa - ksiądz Władysław Jelonek, po prawej młoda kobieta w białym czepcu patrząca wprost na widza to żona malarza, Anna Tetmajerowa, którą wielokrotnie portretował, chłopiec zaś trzymający kapelusz to młodszy syn Tadeusz.
Twórczość Tetmajera to bardzo charakterystyczna wypowiedź artystyczna, unikająca ideologii pozytywistycznej czy młodopolskiego splinu, a podkreślająca dynamizm, radość i urodę wiejskiego życia. Artysta malował szybko, kładł farbę uzyskując charakterystyczną fakturę, kompozycję zamykał
diagonalnie lub w urwanym kadrze, kolorystykę opierał przede wszystkim na czerwieni sąsiadującej z zielenią, z dodatkiem beżów i bieli. Zwykle pejzaże i kompozycje rodzajowe prześwietlał słońcem wprowadzając do obrazu typowe plamy jasnej żółci.
Najlepsze obrazy Tetmajera pochodzą z lat dziewięćdziesiątych i początku XX wieku czyli do okresu I wojny światowej, kiedy artysta zaangażował się w pracę polityczno-niepodległościową i przerwał działalność artystyczną. Obraz „Matka Boska Zielna”, znany też pod tytułem „Święcenie ziela",
namalowany w 1907 r. ma wszelkie cechy malarstwa Włodzimierza Tetmajera, jest obrazem o klasie muzealnej, jednym z najlepszych obrazów w jego twórczości, na co między innymi wskazuje bogata literatura dotycząca obrazu”.
[fragmenty opinii pani Ireny Bal].
