Pierwsi ludzie

brąz, brąz patynowany; wys. 51 cm; podstawa 13 x 16 cm;
sygn. l. d.: Bolesław / Bolesław Biegas / Paris / 1903 / Pierwsi / Ludzie
ed. 6/08 / 2019
odlew z 2019 r.

Rzeźbiarz, malarz, pisarz i dramaturg. Urodził się 29 marca 1877 w Koziczynie, małej wiosce na Mazowszu, niedaleko Ciechanowa.
Wcześnie osierocony przez oboje rodziców, już jako dziecko wykazywał zdolności artystyczne. Naukę rzeźby rozpoczął dzięki pomocy księdza
Aleksandra Rzewnickiego. Po krótkich praktykachw Warszawie w pracowni rzeźby kościelnej Antoniego Panasiuka powrócił do rodzinnego Koziczyna. Opiekę
nad młodym artystą przejął lekarz, Franciszek Rajkowski, posyłając Biegasa do szkoły oraz pozostawiając mu wolność twórczą. Jego prace zaprezentowane
zostały Aleksandrowi Świętochowskiemu, filozofowi i literatowi, który zorganizował jego pierwszą wystawę w księgarni Wendego w Warszawie.
Swoje zdolności warsztatowe Biegas rozwijał studiując w latach 1897-1901 w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie. Pozostawał po opieką profesora
Odona Bujwida, który miał ogromny wpływ na rozwój intelektualny artysty. Biegas początkowo kształcił się w pracowni rzeźby Alfreda Dauna, następnie
Konstantego Laszczki. Stopniowo porzucał stylistykę odpowiadającą sposobowi nauczania w Akademii, tworząc rzeźby nowoczesne, geometryzując
i upraszczając formę. Pozostawał także pod wpływem trendów dekadenckich i symbolistycznych, popularyzowanych w Krakowie przez Stanisława
Przybyszewskiego. W 1901 został usunięty z uczelni za rzeźbę Księga życia, którą otaczała atmosfera skandalu. W tym samym roku jego prace znalazły się
na X Wystawie Wiedeńskiej Secesji. Dzięki stypendium warszawskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych wyjechał do Paryża. Tam też poznał swoich
nowych mecenasów, baronostwo Henryka i Jadwigę Tru?tscheli. Nie podjął jednak studiów w Ecole de Beaux-Arts, naukę porzucając dla intensywnej
działalności twórczej. Od około 1900 roku wystawiał głównie na salonach artystycznych: Société nationale des Beaux-Arts, Salonie Jesiennym oraz Salonie
Niezależnym. Prace Biegasa prezentowane były również na ekspozycjach indywidualnych, między innymi w paryskiej Galerie des Artistes Modernes,
Galerie Andre Seligmann, Galerie Bernheim-Jeune, Galerie Arts et Artistes Polonais, także w Londynie, Petersburgu, czy Kijowie. Jego wystawy były
szeroko komentowane przez znamienitych krytyków: Guillaume’a Apollinaire’a, Emila Verhaerena, Andra Fontainesa czy Louisa Vauxcellesa.
W początkowej fazie twórczości rzeźbiarskiej Biegasa można wyróżnić dwa nurty: 1) zmierzający do uproszczenia i zgeometryzowania formy oraz
2) nawiązujący do stylistyki secesji, podkreślający płynność formy. W późniejszych latach Biegas pracował nad cyklem rzeźb poświęconych poetom
i muzykom, między innymi Wagnerowi, Chopinowi, Słowackiemu czy Mickiewiczowi. Rozpoczął także prace na rzeźbami dwustronnymi, łączącymi
dwie odrębne sylwetki. Od 1910 roku interesował się aktem i anatomią, by po wojnie powrócić do geometryzacji form w rzeźbach pozostających pod
wpływem kubizmu. Od 1900 roku uprawiał także twórczość malarską, jednak niewiele prac zachowało się z tego okresu. Jest on autorem serii obrazów
politycznych, które wywołały poruszenie na ekspozycjach publicznych. Namalował także cykl Wampiry wojny, prezentujący fantastyczne stwory
i zwierzęta, który zapowiadał już typ obrazów sferycznych. Kolejnym obszernym malarskim cyklem była Mistyka Nieskończoności oraz seria płócien
poświęcona wybitnym osobistościom, utrzymana w tej samej, onirycznej i symbolistycznej konwencji. Po II wojnie światowej artysta podjął się także
stworzenia cyklu obrazów Narody oraz Politycy. Jako literat nie odniósł większego sukcesu, jego twórczość była oceniana przez ówczesnych krytyków
raczej negatywnie. Pozostawił po sobie jednak 30 dzieł, które posiadają cenne wątki biograficzne.
Artysta od końca 1901 roku mieszkał i tworzył w Paryżu, gdzie zmarł w 1954 roku.
źródło: Fundacja Bolesława Biegasa, biegas.pl