olej, płótno; 55 x 67,5 cm
Do ulubionych tematów Piotra Michałowski należały sceny batalistyczne z wojen napoleońskich. Oferowany obraz przedstawia oddział kirasjerów na tle zachmurzonego nieba. Żołnierze nadjeżdżają z lewej, środek ciężkości w obrazie jest przesunięty na prawo, reprezentuje go dowódca grupy na białym wierzchowcu. Dynamizm w obrazie jest wyrażony poprzez sportretowanie koni w biegu, na pyskach zwierząt widoczne jest przerażenie zmieszane ze zmęczeniem, w tej scenie ukazany jest geniusz artysty w malowaniu koni i jeźdźców. Świetnie oddany rysunek, światło wydobywające pierwszy rząd żołnierzy oraz nastrój heroizmu ukazane poprzez zestawienie ze sobą ciemnych kolorów z jasnymi plamami barwnymi jak biel i momenty czerwieni ukazujące żywiołowość sceny.
W roku 1913 obraz był własnością hr. Teresy Morstin w Krakowie, a następnie Ludwika Hieronima Morstina. W publikacjach
powojennych występuje, jako „własność prywatna w Warszawie“. Według katalogu monograficznej wystawy Piotra
Michałowskiego w Krakowie „obraz ten to jedno z wczesnych ogniw serii kirasjerów zapoczątkowanej w Paryżu w pracowni Charleta [Nicolas-Toussaint Charlet (1792-1845) - francuski malarz, grafik, karykaturzysta, pedagog; uczeń Antoine’a Grosa, przyjaciel Théodore`a Géricaulta] i długo jeszcze później kontynuowanej także po powrocie artysty do kraju“.
Literatura:
Katalog Ilustrowany wystawy „Koń w malarstwie i rzeźbie polskiej“, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, Kraków lipiec 1913, s. 29, nr kat. 140 - tu jako „Kirasjerzy francuscy“, własność hr. Teresy Morstin, Kraków;
Sto lat malarstwa polskiego 1800-1900, [katalog wystawy], oprac. F. Klein, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, Kraków 1929, s. 47, nr kat. 197 - tu własność L. H. Morstina;
M. Sterling, Piotr Michałowski, Warszawa 1932, s. 85 - własność L. H. Morstina;
Wystawa zbiorowa prac Piotra Michałowskiego 1800-1855, Instytut Propagandy Sztuki, Warszawa maj 1934, s. 8, nr kat. 116;
J. Sienkiewicz (współpraca J. Zanoziński, J. M. Michałowski), Piotr Michałowski, Warszawa 1959, s. 61, nr kat. 7, repr. 7;
Piotr Michałowski 1800-1855. Wystawa dzieł artysty w dwusetną rocznicę urodzin, (kat. oprac. A. Zeńczak, B. Studziżba, artykuły wstępne J. K. Ostrowski, J. Szpor, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2000, s. 158, nr kat. 106, il.
