Lot No.: 415
Chrystus Zmartwychwstały
drewno lipowe, polichromowane, wys. 66 cm.
Małopolska, ok. 1520-50.
Zobacz pełne informacje
drewno lipowe, polichromowane, wys. 66 cm.
Małopolska, ok. 1520-50.
Dzieło jest przykładem popularnego w rzeźbie późnogotyckiej motywu Zmartychwstałego. Figury tego rodzaju, jako tzw. Rezurekcje, wystawiane były na ołtarzach w okresie Wielkanocy.
Prezentowana tu rzeźba ukazuje Chrystusa jako półnagiego, odzianego w bogato drapowany płaszcz spięty zaponą na piersiach, pierwotnie błogosławiącego prawą ręką, lewą zaś trzymającego labarum (oba przedramiona są obecnie utrącone). Na głowie widnieje obręcz, stanowiąca przypuszczalnie nasadę na metalową koronę. Pierwotnie Zmartwychwstały Chrystus stał na kuli oznaczającej glob ziemski. Przez brak stabilności rzeźba przytrzymywana była hakiem (zachowanym na głowie) do tła. W późniejszym czasie podstawa została przecięta w 2/3 wysokości czyniąc rzeźbę stabilną. Polichromia płaszcza jest bądź oryginalna, bądź udatnie naśladuje malaturę pierwotną - wierzch jest karmazynowy z motywem złoconych i czarnych rozet, spód zaś szafirowy. Uwagę zwraca grunt kładziony fragmentarycznie na płótnie. Rzeźba została opracowana rzeźbiarsko i malarsko również od tyłu. Styl figury, o wyciszonej ekspresji, z zastosowaniem krągłych fałdów w typie austriacko-południowoniemieckim, sąsiadujących z śladowo obecnymi fałdami łamanymi, wskazuje na Małopolskę drugiej ćwierci XV w. Stanowi on odzwierciedlenie przemian, jakie dokonywały się w rzeźbie późnogotyckiej - w krajach południowoniemieckich od 2. dekady, a w Małopolsce od lat dwudziestych XVI wieku. Pojawiła się tu wtedy tendencja do odmiennego niż dotychczas formowania draperii, która odtąd zaczęła służyć podkreśleniu cielesności figury i jej upozowania, zwłaszcza w partii nóg, które stwarzają wrażenie „oblepionych” tkaniną, zaś ostre załamania zaczęły stopniowo ustępować miejsca płynnym liniom grzbietów fałd. Jednocześnie ekspresja
ulegała wyciszeniu, a emocje - obecne jeszcze dwie dekady wcześniej w rzeźbie całej Europy Środkowej - wyraźnemu wystudzeniu.