Tancerka z palcem na brodzie

(Danzatrice col dito al mento)
marmur biały, wys. 178 cm, średnica podstawy 65 cm;

od 1938 r. do 2005 zdeponowany w Muzeum Narodowym w Warszawie (nr inw. MNW 181092).

Projekt oferowanego posągu oraz dwu innych wersji figury Tancerki - Tancerka z rękoma na biodrach (Danzatrice con le mani sui fianchi), Tancerka z cymbałkami (Danzatrice con cembali) - wykonał Canova w okresie blisko 10 lat (ok. 1806 - ok. 1815). Omawiana Tancerka z palcem na brodzie odpowiada gipsowemu modelowi rzeźby z 1809 r, który  przechowywany jest w Gipsoteca Canoviana w Possagno.

Dzieje prezentowanej rzeźby od czasu jej powstania nie są do końca wyjaśnione przez historyków sztuki. Precyzyjne ustalenie jej kolekcjonerskich peregrynacji utrudnia fakt, że Canova wykonał trzy różne wersje Tancerek, przygotował ponadto dwa egzemplarze marmurowe Danzatrice col dito al Mento. Jeden z nich był zapewne własnością księcia Guriewa nim trafił do gmachu Banku Azowsko-Dońskiego w Sankt Petersburgu. Drugi mógł być własnością księcia Andreja Kiryłowicza Razumowskiego (1752 - 1836) lub hrabiego Domennica Manzoni z Forli. Niewykluczone, że prezentowana Tancerka trafiła do zbiorów "dal conte Kossakowsky" - przedstawiciela rodu Kossakowskich, gdzie nie brakowało kolekcjonerów sztuki, ale i w tym przypadku nie mamy pewności, czy nie chodzi o przekręcone nazwisko księcia Razumowskiego ("Rosaumowsky" , "Kossaumoffsky").
Wiadomo jest, że już w 1870 była własnością "hrabiów B." [Branickich ?], kiedy to rzeźbiarz Bolesław Syrewicz podjął się naprawy uszkodzonej stopy figury.

Jakiekolwiek są dzieje oferowanego obiektu nie zmienia to faktu, że mamy do czynienia ze szczególną rzeźbą Antonia Canovy - najwybitniejszego włoskiego rzeźbiarza okresu neoklasycyzmu, którego dzieła wywarły znaczące piętno na rzeźbie europejskiej końca XVIII wieku i niemal całej pierwszej połowy następnego stulecia. Ceniony za życia, zapraszany do wykonania rzeźb przez arystokrację, dwory europejskie, dostąpił najwyższych zaszczytów, zwłaszcza po wykonaniu drugiego papieskiego wizerunku Klemensa XIII (1792; Rzym, Bazylika św. Piotra). Był autorem grobowców papieży, licznych portretów, scen mitologicznych zdobiących  posesje najwybitniejszych osobistości epoki. Wykonywał zlecenia dla samego Napoleona Bonaparte i jego rodziny. Jego dzieła zakupywały dwory europejskie, arystokracja Anglii, Rosji, Francji. Niemałą klientelą Canovy byli także Polacy.