olej, płótno; 53 x 100 cm;
sygn. i dat. l. d.: WKossak / 1903.
Obraz wystawiany i reprodukowany w katalogach wystaw:
Juliusz Kossak (1824-1899). Wojciech Kossak (1856-1942), Biblioteka Polska w Paryżu, 2018, s. 74-75;
Juliusz Kossak (1824-1899). Wojciech Kossak (1856-1942), Rapperswil, Muzeum Polskie, 2018, s. 12-13.
Prezentowany obraz wpisuje się w kanon przedstawień Wojciecha Kossaka. Równocześnie pochodzi z 1903 roku i przypada na szczytowy okres twórczości artysty, który według Kazimierza Olszańskiego trwał właśnie w latach 1903-1914. Rok, w którym powstało oferowane płótno jest przełomowy dla samego artysty, gdyż w tym czasie osiadł ponownie w Krakowie, po powrocie z Berlina oraz podjął się pracy m.in. dla następcy tronu
austriackiego Franciszka Ferdynanda w Wiedniu. Malował również dla hrabiego Józefa Mikołaja Potockiego, przebywając w jego majątku na Wołyniu - w Antoninach, gdzie po raz pierwszy gościł właśnie w 1903 roku.
Oferowane płótno nosi charakterystyczne cechy twórczości Wojciecha Kossaka, o których również pisze Kazimierz Olszański, równocześnie zawiera rys malarstwa portretowego, bowiem wśród rozpędzonej kawalkady jeźdźców można dostrzec postacie o znajomej fizjonomii: „Cechą charakterystyczną jego [Wojciecha Kossaka] malarstwa, malarstwa - podkreślmy - zdecydowanie indywidualnego, nie naśladującego nikogo, odmiennego od dotychczas spotkanych, stanowiły ostrość obserwacji, uchwycenie typu ludzkiego i końskiego, podpatrzenie ruchu pojedynczego i zbiorowego oraz znaczny stopień ekspresji. Artysta nie kusząc się nawet o subtelność w szczegółach, radził sobie z ogólną sylwetą i z wszelkimi skrótami perspektywicznymi. Umiejętność obserwacji, doskonała znajomość formy (tworzywa), ogromna łatwość i biegłość operowania tą formą pozwalały mu na dowolne nią żonglowanie.
Stąd u Kossaka ta szeroko pojęta plama, energicznie i z rozmachem prowadzona linia, śmiałe i pewne pociągnięcia pędzla”.
Kazimierz Olszański, Wojciech Kossak, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź, 1982, s. 53 - 54.
