olej, płótno; 65 x 47 cm;
sygn. l. d.: WW;
na odwrocie faksymile podpisu artysty WWoraz cyfra 1;
powyżej nr 1027.
W roku 1936 powstała monumentalna kompozycja „Owoce” (147 x 195 cm), która od razu zyskała wielkie uznanie na licznych wystawach.
Oferowane studium postaci Ewy, oświetlone jest mocnym światłem, niczym teatralnym reflektorem. To właśnie niezwykle nasycone światło buduje nastrój całej kompozycji.
Dzieło skończone ukazuje pełen bogactwa egzotycznych owoców stragan. Kiście bananów zawieszone są pod olbrzymim parasolem, poniżej w koszach kuszą słodyczą dojrzałe gruszki, pełne soku kiście winogron, dorodne melony i soczyste arbuzy pokrojone w czerwone ćwiartki. Te wszystkie wspaniałe owoce, oświetlone są mocnym światłem. Artysta wprowadza w tę rajską krainę dostatku tajemnicze postaci dziewczyny i mężczyzny, którzy skradają się ku owocom rzucając ogromne groźne cienie. Kompozycja ta jednoznacznie sugeruje nawiązanie do mitu Adama i Ewy, jakże mocno zakorzenionego w naszej kulturze.
Postać Ewy z oferowanego studium jest bardzo zbliżona do finalnego ujęcia na płótnie „Owoce”. Charakterystyczne ujęcie dziewczyny, jakby od dołu z rękami wygiętymi w teatralnym geście. Jej postać jest mocno świetlona tajemniczą poświatą. Weiss świadomie poszukuje mocnych efektów
światłocieniowych, które w pełni zostają wykorzystane w skończonej kompozycji. Wyciągnięta ręka dziewczyny, z rozchylonymi palcami, na obrazie „Owoce” rzuca mocny cień, pośrodku całej kompozycji. Natomiast druga ręka, nieco skręcona, niczym u barokowych figur ołtarzowych, wprowadza pewien niepokój, sugeruje skradanie się ku wspaniałym dojrzałym owocom, a może nawet potajemne przekroczenie bram raju.
Studium do obrazu „Owoce” malowane jest wręcz brawurowo, szerokimi pociągnięciami pędzla, odważnie nakładanym kolorem. Co więcej, twarz Ewy malowana jest szpachlą, szeroko, odważnie. Jakby dla dodatkowego jeszcze spotęgowania dynamiki, artysta stosuje duże natężenie oranży
i żółcieni, które wraz z ostrym światłem tworzą pełną ekspresji kompozycję.
Weiss w swych wypowiedziach mówił jak można środkami malarskimi wydobywać nastrój: „… starałem się zagrać środkami czysto malarskimi, podkreślić treść tematyczną za pomocą reżyserii światłocienia i koloru. Znane jest oddziaływanie światła i koloru na psychikę człowieka - inaczej działa
na nas kolor biały, wyrażający największe nasilenie światła, inaczej czerwony, inaczej działa linia prosta, inaczej - falista.” I właśnie ta wspomniana przez artystę „reżyseria światłocienia i koloru” w pełni dochodzi do głosu w postaci Ewy -archetypicznej kusicielki, która niczym zjawa kieruje swą dłoń ku zakazanemu owocu.
W obrazie tym również wyraźnie dochodzi tu do głosu ogromne doświadczenie Weissa z ostrym światłocieniem i portretami opromienionymi nasyconemu żółtym świetle lampy naftowej.
Obraz „Owoce” był wystawiany na następujących wystawach:
1936 Kraków, 99 Wystawa „Sztuki”, kat. poz., 129 tytuł „Stragan”
1936 Warszawa, Salon 1936, Przewodnik, poz. 170
1950 Kraków, 101 Wystawa „Sztuki”, kat. poz. 168, tytuł „Stragan”
1977 Poznań, Wojciech Weiss. Wystawa monograficzna, Muzeum Narodowe w Poznaniu, kat. poz. 222, il. str. 308
