Pod Stoczkiem

olej, płótno, 85 x 146 cm;
sygn. l. d.: Wojciech Kossak / 1934
Scena z bitwy pod Stoczkiem należy do liczącej kilkadziesiąt dzieł grupy obrazów Wojciecha Kossaka, które poświęcił artysta historii powstania listopadowego. Gros kompozycji powstało na przełomie XIX i XX w. i w pierwszych latach XX w. Oprócz rozbudowanych scen historycznych - np. „Bitwa pod Młynarzami” (1890), „Bateria jabłonkowskiego na rogatkach jerozolimskich” (1897), „Noc listopadowa”(1898), „Emila Plater w potyczce pod Szawlami”(1904), „Bitwa pod Kuflewem” (1912), „Sowiński na szańcach Woli”(1922) - Wojciech Kossak wykonał wiele scen rodzajowych z czasów powstania listopadowego. Do pierwszej grupy należy oferowany obraz, który ma swą wcześniejszą wersję z 1927 r. Obraz został namalowany z rozmachem, jest pełen dynamiki tak charakterystycznej dla najlepszych kompozycji Wojciecha Kossaka. Bitwa pod Stoczkiem rozegrana została 14 lutego 1831 między dywizją jazdy Józefa Dwernickiego, a rosyjską dywizją strzelców konnych Fiodora Geismara. Zakończona zwycięstwem Polaków miała ogromne znaczenie propagandowe i jest żywa w polskiej tradycji narodowej.